تاریخچه:
حدود 2300 سال پیش از میلاد مسیح، زعفران در مناطقی از شرق مدیترانه کشت و استفاده می شد. این گیاه ابتدا در مناطقی با شرایط آب و هوایی خاص، و پس از آن در سراسر منطقه ی اورآسیا گسترش یافت و در نهایت به بخش هایی از شمال آفریقا، آمریکای شمالی و اقیانوسیه هم رسید. زعفران، در دوران پادشاهی هخامنشی در سده ی 5 قبل از میلاد در اصفهان کشت می شد و در مراسم تشییع جنازه کاربرد داشت. استفاده از این گیاه، همچون عطر و دارو هم در این عصر رایج بود.
کلمه ی انگلیسی saffron از کلمه ی لاتین Safranum در قرن دوازدهم و کلمه ی فرانسوی کهن Safran مشتق شده است. در همین حال، کلمه ی لاتین Safranum نیز از کلمه ی فارسی زرپران (zarparān) و یا عربی زعفران(za’ferân) به معنای زرد، مشتق شده است.
خواص دمنوش زعفران نیوشا:
1- ضد افسردگی
براساس پژوهش های یک گروه تحقیقاتی، مصرف روزانه 80 میلی گرم عصاره ی زعفران اثرات بالینی ضد افسردگی بارزی در مقایسه با دوزهای کمتر دارد. برابری يـا برتـری تأثير آن در مقايسه با داروهای ضد افسردگی فلوكستين، ايمـی پـرامين و پلاسـبو گزارش شده اسـت. در این پژوهش، کارآزمایی دوسوکر کنترل شده، روی شصت بیمار مبتلا به افسردگی خفیف و متوسط به مدت شش هفته انجام شد. بیماران به طور تصادفی به دو گروه «مصرف روزانه 40 میلی‌گرم زعفران و مصرف روزانه 80 میلی‌گرم زعفران» تقسیم شدند. یافته ها نشان داد که زعفران در هر دو گروه مؤثر بود اما در گروهی که روزانه 80 میلی‌گرم زعفران دریافت می کردند اثرات بالینی ضد افسردگی، بارزتر بود که از نظر آماری تفاوتِ معناداری است.
نتایج پژوهشی روی موشهای آزمایشگاهی، منتشر شده در فصلنامه ی گیاهان دارویی، هم نشان داد که مصرف عصاره ی زعفران، از زمان بی تحرکی در موش ها می کاهد. چنانچه ماده ای زمان بی حرکتی را کاهش دهد، دارای اثر ضد افسردگی است. براساس همین مطالعه، محتمل است که اثر ضد افسردگیِ کلاله ی زعفران به سبب وجود کروسین و سافرانال در آن باشد. کروسین بر سیستم دوپامینرژیک و مهار بازجذب نوراپی نفرین و سافرانال بر سیستم سروتونرژیک مؤثر است.
پژوهش دیگری تأیید می کند که مصرف کپسول های 15 گرمی عصاره ی زعفران(حاوی عصاره ی خام 350-300 میکروگرم سافرانال) دو بار در روز و به مدت هشت هفته در افراد افسرده، به کاهش علائم افسردگی این افراد کمک می کند. تأثیر مصرف این مقدار زعفران، مشابه مصرف داروی فلوکستین (داروی ضد افسردگی از گروه مهارکننده های بازجذب سروتونین) است.
2- کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی
نتایج یک پژوهش نشان داد، مصرف مکملِ زعفران، دو بار در روز به میزان 15 میلی گرم در طول 2 دوره قاعدگی، علائم سندروم قبل از قاعدگی را به میزان چشمگیری کاهش می دهد.
بر اساس پژوهشی دیگر، مصرف روزانه 30میلی گرم عصاره ی زعفران در طول دو دوره ی قاعدگی، علائم سندروم پیش از قاعدگی 75 درصد از زنان را به میزان 50 درصد کاهش داد(در گروه دارونما8 درصد). برپایه ی همین پژوهش، نشانه های افسردگیِ قاعدگی در 60 درصد زنان شرکت کننده به نصف کاهش یافت در حالی که این مقدار در گروه زنانی که دارونما مصرف کرده بودند فقط 4 درصد بود.
آقا حسینی و همکاران در پژوهش دیگری نشان دادند، مصرف زعفران از علائم سندروم قاعدگی خواهد کاست. برهمین اساس، مصرف روزانه 30 میلی گرم عصاره ی زعفران ازعلائم و دردهای قاعدگی می کاهد. مصرف این گیاه به طور چشمگیری علائم و مشکلات احساسی و رفتاری مرتبط با سندروم قاعدگی را هم، کم می کند.
3- بهبود عملکرد کبد
پژوهشگران ایرانی مقاله ای به نام «بررسی تأثير عصاره ی زعفران بر الگوی الکتروفورتيک اجزای پروتئینی سرم در موشهای سوری نر»در مجله ی علمی دانشگاه علوم پزشكی كردستان منتشر کرده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد، مصرف عصاره ی زعفران باعث افزایش آلبومین در موش های آزمایشگاهی می شود. برپایه ی همین پژوهش، مصرف دوزهای 100 میلی گرم بر کیلوگرم و 200 میلی گرم بر کیلوگرم زعفران پس از 20 روز، در موش های تیمار شده باعث افزایش سطح سرمی گاما و سطح سرمی آلفا-2 و بتا و نسبت A/G (نسبت آلبومین به گلوبولین) شد. با توجه به اینکه سنتز آلبومینها در کبد انجام می شود، افزایش میزان آلبومین نشان دهنده ی بهبود عملکرد کبد در اثر تزریق عصاره ی زعفران است. همچنین افزایش سنتز گلبولین ها و کاهش نسبت A/G نشان می دهد، عصاره ی زعفران توانسته بدون ایجاد تحریک آنتی ژنیک موجب تقویت سیستم ایمنی گردد. مطالعه روی موشهای کوچک آزمايشگاهی نشان داد، با تزريق عصاره ی زعفران، نسبت آلبومين به گلوبولين در تمامی گروههای تجربی، متناسب با افزايش دوز عصاره ی زعفران، کاهش معناداری يافته است. نیز، سنتز آلبومين در بيماری های مختلف به خصوص در بيماری های کبدی و غالباً نسبت آلبومين به گلبولين، در پلاسمای مبتلايان به این بیماری ها کاهش یافت. با توجه به نقش کبد در سنتز آلبومين، افزايش سنتز این ماده را می توان نشانه ی بهبود فعاليت سلولهای کبدی دانست.
پژوهش دیگری نشان می دهد، مصرف روزانه 100 میلی گرم مکمل زعفران، به مدت شش هفته غلظت IgM (نوعی آنتی بادی، که در پاسخ دهی ایمونولوژیکی به عفونت هایی مثل هپاتیت ترشح می شود.) و تعداد سلوهای بازوفیل را کاهش می دهد. در اکثر بیماران مبتلا به هپاتیت، سطح IgM بالاست. مصرف عصاره ی زعفران غلظت IgG (آنتی بادیIgG در موقع جواب دادن به یک آنتی ژن محلول ظاهر می شود) و تعداد مونوسیت ها را هم، افزایش می دهد.
4- افزایش میل جنسی
در پژوهش دیگری، که در مجله ی علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی زنجان منتشر شد؛ سطح سرمی FSH، LH و تستوسترون در گروهی از موش ها که در هر 48 ساعت، 100 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم عصاره ی زعفران دریافت کرده بودند در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که عصاره ی زعفران باعث افزایش سطح سرمی گنادوترپین های هیپوفیز پیشین می شود. به دنبال آن در اثر افزایش LH و FSH سطح سرمی تستوسترون هم افزوده می شود.
5- بهبود عملکرد قلب و عروق
محققان اثرات کروسین و سافرانال زعفران را بر کاهش فشار خون نشان دادند. در این پژوهش کروسین، سافرانال و عصاره ی آبی زعفران، فشار خون و ضربان قلب را به صورت وابسته به دوز در موش های آزمایشگاهی کاهش دادند. در مطالعه ی دیگری کروستین، هیپرتروفی ناشی از نوراپی نفِرین در موش ها را کاست. کروستین بر سطح آنزیم های آنتی اکسیدانی مانند سوپراکسید دسموتاز قلبی، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز می افزاید.
در پژوهشی دیگر، تزریق کروستین به خرگوش های تغذیه شده با رژیم کلسترول بالا، میزان کلسترول را به نصف کاهش داد و مانع از ابتلا به آترواسکلروز(تصلب شرایین) شد.
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.