مخلوط چای سیاه و پرتقال کیسه ای نیوشا

تاریخچه:

پرتقال از حدود 4 هزار سال پیش از میلاد مسیح در بخش هایی از جنوب غرب آسیا و شمال شرقی هند می روئید. احتمالاً تجار ایتالیایی پس از دهه ی 1450 م یا پرتغالی ها در سده ی 1500 م آن را به خاورمیانه وارد کرده اند. در آن زمان مرکبات، به خصوص پرتقال بیشتر کاربرد پزشکی و دارویی داشته است. پس از مدتی در دهه ی 1640 میلادی پرتقال نزد مردم میوه ای بسیار محبوبی شد. در میانه ی سده ی 1500 میلادی، اسپانیایی ها پرتقال را به جنوب آمریکا و مکزیک وارد کردند. با توجه به مدارک تاریخی که در دست است، مرکبات از طریق ایران از آسیا به سایر نقاط دنیا منتقل شده است. از زمان صفویه به لحاظ تردد کشتی های کشور پرتغال در جنوب ایران بذرهای پرتقال در اختیار مردم جنوب قرار گرفت و کاشت شد . سپس در حدود 300 سال پیش این بذرها از جنوب، به شمال کشور آورده و در شهرستان تنکابن کشت شد. از آن زمان به بعد، به ویژه در اوایل سال 1300 شمسی، گونه ها و ارقام مختلفی از مرکبات وارد ایران شد و در ایستگاه های تحقیقاتی مرکبات یا در باغات کشت شد .

خواص دمنوش پرتقال نیوشا:

1- کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS)

پژوهشی در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی دانشگاه شهید بهشتی انجام شده و نتایج آن در فصلنامه ی باروری و ناباروری منتشر شده است. این پژوهش از نوع كارآزمايي باليني دوسوكور بود که روي 80 نفر دانشجوي ساكن خوابگاه انجام شد. نمونه هاي پژوهش به مدت دو ماه متوالي فرم ثبت وضـعيت روزانه ی آينده نگر را تكميل كردند و پس از تأييد قطعي تشخيص سندرم پيش از قاعدگي به طور تصادفي به دو گروه40  نفري تقسيم شدند و به مدت دو ماه متوالي با 10 قطره اسانس پوست پرتقال يا دارونما، سه بار در روز، حداقل 14 روز پیش از قاعدگي تحت درمان قرار گرفتند. هر دو گروه از نظر متغيرهاي زمينه اي نظير سن و شـدت علائـم پیش از استفاده از پوست پرتقال اخـتلاف معني داری نداشتند. ميزان كاهش شدت علايم سندرم پيش از قاعدگي، پس از مصرف اسانس پوست پرتقال 46/08 % و در گروه دارونما 14/21 % بود كه بين میزان کاهش شدت علايم بین دو گروه اختلاف معنی داری وجود داشت.

نتایج نشان داد که اسانس پوست پرتقال در بهبود علايم جسمي و رواني سندرم پـيش از قاعـدگي مـوثر است.

2- ضد میکروب

نتایج یک بررسی ـ منتشر شده در مجله ی علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران ـ نشان می دهد که عصاره ی متانولی پوست پرتقال بر میکروارگانیسم های بیماری زا مؤثر است. این بررسی نشان می دهد که بیشترین تأثیر عصاره بـر قارچ کاندیدا آلبیکانس و اسـتافیلوکوکوس اورئـوس و کمترین تأثیر آن بر اشرشیاکلی بوده است. در این بررسی تأثیر عصاره ی پرتقال بر میکروارگانیسم های گرم مثبت و قـارچ (استافیلوکوکوس اورئوس و کاندیدا البیکانس) بیشتر از میکروارگانیسمهـاي گرم منفی(اشریشیاکلی) بود که می تواند به سبب وجود دیواره ی سلولی ضخیمتر در باکتريهاي گرم منفی باشد.

3- ضد درد

در پژوهشی که نتایج آن در فصلنامه ی علمی پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران منتشر شده است، اثر ضد دردی و ضد التهابی ترکیب لیمونن پرتقال در موش صحرایی بررسی شد. در اين پژوهش، اثر تركيب ليمونن روي موش صحرايي نر مطالعه شد. عصاره ی پوست پرتقال با سه دوز 20 ،30 و 50 میلی گرم بر کیلوگرم به موش ها تزريق شد كه هر سه دوز، اثر ضددردي و ضد التهابي از خود نشان دادند. در اين ميان دوز 50 میلی گرم بر کیلوگرم، بيشترين اثر ضد دردي را نشان داد. نتایج این آزمایش نشان داد که ترکیب لیمونن پوست پرتقال اثر ضد دردی و ضد التهابی دارد. لیمونن با مهار آنزیم های سیکلواکسیژناز و آراشیدونیک مانع فعاليت پروستاگلاندين ها شده و از اين طريق به کاهش درد و التهاب کمک می کند. با توجه به نتايج بدست آمده در اين پژوهش بـه نظـر مي رسد كه مي توان ليمونن را جـايگزين مناسبی بـراي داروهـاي ضد درد و ضد التهاب مثل مورفين و دگزامتازون دانست.

4- تنظیم کلسترول خون

یک مطالعه ی کارآزمایی بالینی نشان می دهد که مصرف روزانه 750 میلی لیتر آب پرتقال به کاهش کلسترول بدخون کمک می کند. در این پژوهش 16 مرد و 9 زن مبتلا به تری گلیسیرید و کلسترول LDL بالا، آزمایش شدند. شرکت کنندگان به مدت 4 هفته به طور تصادفی روزانه 1، 2 و 3 لیوان آب پرتقال مصرف کردند. (هر لیوان آب حاوی 250 میلی لیتر است ). نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف 3 لیوان آب پرتقال در روز (750 میلی لیتر) باعث کاهش غلظت کلسترول LDL به میزان 16 درصد و افزایش HDL به میزان 21 درصد شد.

همچنین پژوهشی منتشر شده در مجله ی تحقیقات تغذیه در سال 2010، نشان می دهد که نوشیدن آب پرتقال به مدت 60 روز به کاهش کلسترول بدخون (LDL) کمک می کند.

5- بهبود عملکرد قلب و عروق

یک مطالعه ی کارآزمایی بالینی در سال 2012، نشان می دهد که پتاسیم پرتقال، خطر ابتلا به فشارخون بالا و سکته را کاهش می دهد. فولات پرتقال هم با کاهش سطح هموسیستئین، از خطر ابتلا به بیماری های قلبی ـ عروقی می کاهد. این مطالعه نشان داد خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی ـ عروقی در افرادی که روزانه 4069 میلی گرم پتاسیم مصرف کردند، در مقایسه با افرادی که فقط 1000 میلی گرم پتاسیم مصرف کردند، 49 درصد کاهش یافت.

6- بهبود عملکرد کلیه

برمبنای پژوهش جدیدی که نتایج آن در Clinical Journal of the American Society of Nephrology منتشر شده است مصرف روزانه یک لیوان آب پرتقال، خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش می دهد. این مطالعه نشان می دهد که سیترات آب پرتقال، اسیدیته ی ادرار را کاهش می دهد و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می کند. این محققان عقیده دارند که آب پرتقال گزینه ی درمانی مناسبی برای بیمارانی است که نمی توانند داروی سیترات پتاسیم مصرف کنند.

مطالعه ی کارآزمایی دیگری در موسسه ی تحقیقات بالینی در دالاس تگزاس نشان می دهد که مصرف آب پرتقال از ایجاد سنگ در کلیه پیشگیری می کند. در این مطالعه 13 نفر،325 میلی لیتر آب پرتقال به مدت 3 بار در روز مصرف کردند. نتایج نشان داد که آب پرتقال باعث افزایش سیترات (سیترات از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می کند) و کاهش کریستال های اسیداوریک و کلسیم اگزالات در ادرار شد. محققان عقیده دارند که پتاسیم آب پرتقال از ایجاد سنگ کلیه ناشی از کلسیم اگزالات جلوگیری می کند.

7- ضد سرطان

مطالعات نشان می دهند که لیمونن و لیمونین پرتقال فعالیت آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز را افزایش می دهند. گلوتاتیون ترانسفرازها از خانواده ی آنزیم های سم زدا هستند و ترکیبات طبیعی و خارجی سمی را از طریق تری‏پپتید گلوتاتیون سم زدایی می‏کنند. این ترکیبات (لیمونن و لیمونین) رشد و افزایش سلول های سرطانی و تومور را مهار می کنند و خطر ابتلا به سرطان ها به خصوص سرطان های ریه و سینه را کاهش می دهند.

در پژوهش دیگری، شواهد حاصل از مطالعات در شرایط آزمایشگاهی نشان می دهد که فلاونوئیدهای آب پرتقال خطر ابتلا به سرطان خون در کودکان و سرطان روده ی بزرگ و کبد در بزرگسالان را کاهش می دهد.